Akt notarialny stanowi potwierdzenie czynności prawnej i jest dokumentem urzędowym pełniącym funkcję poświadczenia. Jeśli ujawniona w akcie notarialnym czynność strony umowy została obarczona wadą oświadczenia woli, to dokument może zostać unieważniony. Ponieważ akt jest ściśle powiązany z czynnością prawną i nie może istnieć w oderwaniu od niej, to powództwo o stwierdzenie nieważności czynności jest powództwem o unieważnienie aktu.
Umowę notarialną można także unieważnić w sytuacji, gdy dokument nie spełnia konstytutywnych założeń wskazanych przez prawo. Jeśli forma aktu nie zostanie dochowana, to czynność zawarta w umowie stwierdza się jako nieważną. Przygotowywane przez naszą kancelarię akty notarialne w Gdańsku spełniają zapisy ustawy Prawo o notariacie, która dokładnie definiuje wygląd dokumentu i wskazuje na wszystkie informacje, jakie muszą być w nim zawarte.
Okoliczności pozwalające na unieważnienie aktu notarialnego
Wspomnianymi wcześniej wadami oświadczenia woli są:
- Brak świadomości lub swobody – choroby psychiczne, niedorozwój umysłowy i przemijające zaburzenia czynności psychicznych;
- Istotny błąd – działanie pod wpływem błędu;
- Podstęp – błąd wywołany przez stronę na drodze podstępu;
- Groźba – czynność prawna dokonana ze świadomością zagrożenia dla bezpieczeństwa osobistego lub majątkowego;
- Pozorność oświadczenia woli – oświadczenie złożone dla ukrycia innej czynności prawnej.
Pozew o unieważnienie aktu notarialnego zawierającego czynność obarczoną wadą osoba składająca oświadczenie wnosi do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania. Pozew musi mieć określoną formę i zawierać wszystkie informacje wskazane w ustawie. Możliwe jest także wniesienie o zabezpieczenie roszczenia poprzez wzmiankę w księdze wieczystej.